Fare
Grafik ekranda imleci (cursor) istenen konuma getirmek ve komutlar vermek için
kullanılan donanımbirimidir. Standart olarak bir farede üç adet düğme (sol, orta, sağ)
bulunur. Optik, lazer ve mekanik (toplu) çeşitleri vardır. Optik ve lazer fareler alt taraftan
kırmızımsı bir ışık yayar. Mekanik çeşit ise altta dönen ağır bir topa sahiptir ve çabucak
tozlanarak hareketi engelleyici kirler yatay ve düşeyde dönebilen disk millerine
yapışabilmektedir. Grafik ekranda imleci (cursor) istenen konuma getirmek ve komutlar vermek için
kullanılan donanımbirimidir. Standart olarak bir farede üç adet düğme (sol, orta, sağ)
bulunur. Optik, lazer ve mekanik (toplu) çeşitleri vardır. Optik ve lazer fareler alt taraftan
kırmızımsı bir ışık yayar. Mekanik çeşit ise altta dönen ağır bir topa sahiptir ve çabucak
tozlanarak hareketi engelleyici kirler yatay ve düşeyde dönebilen disk millerine
yapışabilmektedir.
Farenin sol tuşuyla genellikle çift tıklama, bir dosyayı tutup sürükleme ve menü
seçeneklerini işaretleme gibi faaliyetleri gerçekleştirirken sağ tuşu kullanarak da işletim
sisteminin veya programların sağ tuş içerik menülerini açabilirsiniz. Kaydırma tekeri ile
sayfalarda yukarı veya aşağı doğru hareket edebilirsiniz.
Farenin Yapısı ve Çalışması
Fareler yapı olarak ikiye ayrılır:
Mekanik fareler
Bu tip farelerde yatay ve düşey kaydırıcıya serbest dönebilen topun sürtünmesi ile fare
hareketi algılanır. Kaydırıcılar üzerinde delikler bulunan disklere sahiptir. Disklerin önünde
ve arkasında optik (IR) alıcı ve vericiler vardır. Topun hareketi ile dönen disk, vericinin
yaydığı ışığın alıcıya ulaşırken kesikli olmasını sağlayacaktır. Alıcının ışık aldığı anlar
sayılarak farenin hangi eksende ne kadar ilerlediği hesaplanarak bilgisayara gönderilir.
Optik ve lazer fare
Bunlar kendi aralarında benzer yapıya sahiptir, sadece aydınlatma ışığı farklıdır. Optik
fareler aydınlatma için LED ışığı kullanırken lazer fareler lazer ışınını kullanır. Lazer,
yüzeydeki daha fazla ayrıntıyı gösterebilme kabiliyetine sahiptir. Farenin hareket ettiği
yüzeyden alınan görüntüler işlenerek DSP (digital signal processing) devreleri yardımıyla
hangi yönde hareket ettiği saptanır. Yüzeyden alınan her bir resim işaret işleyiciye
gönderilir. işaret işleyici devre, farenin hareket hızına ve yönüne, resimleri karşılaştırarak
karar verir.
Kablosuz (wireless) fare
Bu tip sistemleri kurmak için klavyeye verici, porta ise alıcı takılır. Kızıl ötesi (IR)
ışıkla çalışanlar ve radyo dalgaları (RF) ile çalışanlar diye iki grupta toplanabilir. IR
klavyede alıcı ve verici birbirini görmek zorunda ama RF klavyelerde bu zorunluluk yoktur.
Fare Çeşitleri
Fareleri çalışma şekillerine göre mekanik ve optik olmak üzere ikiye ayırabiliriz
Mekanik fareler:
Fare hareketini algılamak için farenin alt kısmında bulunan
bir top kullanılır. Zamanla bu topun kirlenmesinden dolayı farenin hareketleri algılaması yavaşlayacağı için temiz tutulmalıdır.
Optik ve lazer fare:
Fare hareketini algılamak için top yerine optik farelerde
LED ışığı, lazer farelerde ise lazer ışını kullanılır. Bu nedenle hem kirlenme
olayı ile karşılaşılmaz hem de fare hareketleri daha duyarlı bir şekilde algılanır.
Lazer farelerde kullanılan lazer ışığı sayesinde daha yüksek çözünürlüklü
hareket algılama sağlanır.
Fareleri bağlantı şekillerine göre kablolu ve kablosuz olmak üzere ikiye
ayırabiliriz.
Kablolu fare:
Fare ile bilgisayar arasındaki bağlantı bir kablo vasıtası ile
sağlanır.
Kablosuz (wireless) fare:
Fare ile bilgisayar arasındaki bağlantı kablosuz
vericiler ile sağlanır. Kablosuz fareler, bilgisayara doğrudan bağlanmaması
nedeniyle uzaktan kullanılabilirlik ve portatiflik sağlar. Kablosuz fareler,
çalışması için pile gereksinim duyar.
Fare Bağlantıları
Farenin kasaya bağlanacağı portu gösterir. Fare, PS/2 ve USB olmak üzere iki
bağlantı noktası üzerinden bilgisayara bağlanır.
Dönüştürücüler yardımıyla USB ve PS/2 bağlantı noktaları arasında dönüşüm
yapılarak bağlantı yapılabilir.